Εχθροί ρεβιθιάς
Λιριόμυζα
Η Λιριόμυζα (Liriomyza cicerina) είναι ένα μικρό δίπτερο, χρώματος καστανού. Προσβάλλει έντονα την καλλιέργεια της ρεβιθιάς. Διαχειμάζει σε μορφή νύμφης κοντά στην επιφάνεια του εδάφους. Τα τέλεια εμφανίζονται τον Απρίλιο, γεννούν τα αυγά τους στην επιφάνεια των φύλλων και οι εκκολαπτόμενες προνύμφες εισχωρούν στο μεσόφυλλο ανοίγοντας μακρές και λεπτές στοές. Μεγάλο τμήμα των φύλλων αποχρωματίζεται. Έχει 3-4 γενεές το χρόνο, από τις οποίες πιο ζημιογόνες είναι η πρώτη και η δεύτερη (Μάιο-Ιούνιο).
Ο εχθρός αυτός της ρεβιθιάς αντιμετωπίζεται με εντομοκτόνα. Ο ψεκασμός συνιστάται να γίνεται με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων στα φύλλα.
Βρούχος
Ο βρούχος είναι ένα έντομο, που ανήκει στα κολεόπτερα. Είναι καταστροφικό για τα αποθηκευμένα όσπρια, αφού τρώει το εσωτερικό του σπόρου.
Υπάρχουν διάφορα είδη βρούχων. Τα περισσότερα έχουν μία γενιά το χρόνο (ο βρούχος των φασολιών έχει 3-7 γενεές).
Το τέλειο έντομο παραμένει μέσα στο σπόρο κατά την αποθήκευσή του. Μετά τη φύτευση του σπόρου και όταν αυτός βραχεί και μαλακώσει το περίβλημά του, ο βρούχος βγαίνει προς τα έξω και κρύβεται σε διάφορα μέρη του φυτού.
Όταν η θερμοκρασία ανέβει, περίπου πάνω από 15oC, ζευγαρώνει και γεννά τα αυγά του στα πράσινα τρυφερά θυλάκια. Από τα αυγά βγαίνουν μικρά σκουλήκια που τρυπούν τα τρυφερά θυλάκια και μπαίνουν μέσα σοτυς νέους σπόρους. Συνεχίζουν την ανάπτυξή τους μετά τη συγκομιδή μέσα στους ξηρούς σπόρους στην αποθήκη. Έτσι, τα φαγώσιμα όσπρια υποβαθμίζονται σε ποιότητα, είναι τρύπια, βγάζουν "αλεύρι" μέσα στη συσκευασία, αλλά και αυτά που πρόκειται να φυτευτούν χάνουν τη βλαστική τους ικανότητα. Η αντιμετώπιση των βρούχων γίνεται σε δύο στάδια, ως εξής:
Για μείωση της προσβολής στο χωράφι συστήνεται:
- Χρήση υγιούς σπόρου απαλλαγμένου από βρούχο για να μη μεταφερθεί στο χωράφι.
- Καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας αμέσως μετά τη συγκομιδή.
- Ψεκασμοί νωρίς πριν ανθήσουν τα φυτά που συνεχίζονται μέχρι να σχηματιστούν οι λοβοί.
Για αποφυγή ζημιών απ' αυτόν τον εχθρό κατά την αποθήκευση των οσπρίων συστήνεται:
- Αποθήκευση σε καθαρή αποθήκη.
- Ψεκασμός αποθήκης με κατάλληλα εντομοκτόνα.
- Υποκαπνισμός των οσπρίων αμέσως μετά τη συγκομιδή με κατάλληλα υποκαπνιστικά.
- Σκόνισμα σπόρων με κατάλληλα εντομοκτόνα πριν τη φύλαξή τους.
- Για μερικές ποσότητες οσπρίων που θα φαγωθούν (όχι για φύτευση) και πιθανόν να έχουν μέσα έντομα, τα τοποθετούμε μέσα σε φούρνο σε θερμοκρασία 100-125oC για 3-4 ώρες. Μετά φυλα΄γονται σε εντομοστεγή δοχεία και σε αποθήκη με δίκτυα στις πόρτες και τα παράθυρα.
Πράσινο σκουλήκι
Πρόκειται για τον ίδιο εχθρό που προσβάλλει κι άλλες καλλιέργειες όπως την αραβοσιτοκαλλιέργεια, την καλλιέργεια του βαμβακιού, την πατάτα κ.ά. Είναι λεπιδόπτερο που προσβάλλει τα φύλλα το άνθος και το καρύδι. Οι νεαρές προνύμφες (κάμπιες) τρέφονται από τα φύλλα και στη συνέχεια από τα "χτένια", τα οποία πέφτουν. Σοβαρότερη είναι η ζημιά στα "καρύδια". Στο εξωτερικό των προσβεβλημένων "καρυδιών" διακρίνονται η οπή εισόδου και τα περιττώματα της προνύμφης. Οι σύνδεσμοι που ακολουθούν δίνουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το πράσινο σκουλήκι. Πράσινο σκουλήκι I, Πράσινο σκουλήκι II.
Θρίπας
Ο θρίπας είναι ένα πολύ μικρό πολυφάγο έντομο που προσβάλλει πάνω από 250 είδη φυτών. Προσβάλλει τα άνθη, τα φύλλα και τους καρπούς των φυτών.
Πολλαπλασιάζεται καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου και έχει 12-15 γενεές τη χρονιά. Τα τέλεια θηλυκά εναποθέτουν τα αυγά στους φυτικούς ιστούς (φύλλα, άνθη και καρπούς). Τα αυγά εκκολάπτονται σε 4-5 μέρες, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα πρώτα στάδια της προνύμφης ζουν πάνω στα φυτά και είναι αυτά που προκαλούν τη ζημιά απομυζώντας τους χυμούς.
Κατά τα τελευταία στάδια οι προνύμφες δεν τρέφονται και πέφτουν στο έδαφος για χρυσαλλίδωση. Τα τέλεια έντομα αρχικά είναι αδρανή, μετά όμως κινούνται και αναζητούν άνθη μέσα στα οποία τρέφονται.
Γι' αυτό αν ανακινήσουμε άνθη πάνω σε άσπρο χαρτί ή μέσα στην παλάμη μας επισημαίνουμε την παρουσία τους. Πάνω στους μικρούς καρπούς ο θρίπας προκαλεί ανοιχτόχρωμες κηλίδες και παραμορφώσεις.
Η αντιμετώπιση του θρίπα γίνεται με τα εξής μέτρα:
- Τοποθέτηση εντομοστεγών δικτύων στα παράθυρα και διπλανή πόρτα εισόδου, που παρεμποδίζουν την είσοδο των εντόμων στο θερμοκήπιο ή δικτυοκήπιο αν πρόκειται για κλειστή καλλιέργεια.
- Τοποθέτηση ειδικών κολλητικών παγίδων σε μορφή πλάκας ή ρολού για παρακολούθηση του πληθυσμού του εντόμου.
- Βιολογική αντιμετώπιση με ωφέλιμα έντομα, π.χ. με αρπακτική αράχνη Amblyseius.
- Χημική αντιμετώπιση με κατάλληλα εντομοκτόνα.
- Καταστροφή ζιζανίων και παλιών φυτειών.