Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Ρεβιθιά"

Από GAIApedia
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
 
(34 ενδιάμεσες αναθεωρήσεις από ένα χρήστη δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
−
{{{top_heading|==}}}Γενικά στοιχεία{{{top_heading|==}}}
+
{{{top_heading|==}}}[[Βοτανικά χαρακτηριστικά ρεβιθιάς]]{{{top_heading|==}}}
 +
{{:Βοτανικά χαρακτηριστικά ρεβιθιάς|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
  
−
Πρόκειται για μονοετές, <ref name="Ρεβιθιά"/> ποώδες, [{{#show: Ιστοσελίδα Wikipedia/Αγγειόσπερμα| ?has link}} αγγειόσπερμο], [{{#show: Ιστοσελίδα Wikipedia/Δικοτυλήδονο| ?has link}} δικότυλο] φυτό. Η ρεβιθιά ανήκει στην υποοικογένεια των [[Ψυχανθή |ψυχανθών]]. Είναι θάμνος που δύσκολα ξεπερνά τα 60 εκατοστά, [[Καλλιέργεια ρεβιθιάς |καλλιεργείται]] για τα σπόρια του τα [[Ρεβύθι |ρεβίθια]] και ως κτηνοτροφή. Έχει την επιστημονική ονομασία Cicer arietinum - Ερέβινθος ο κοινός, Ερέβινθος ο κριόμορφος. Συναντάται επίσης και η ονομασία Ερέβινθος ο κριόμορφος, πιστή μετάφραση της λατινικής ονομασίας του είδους Cicer arietinum η οποία οφείλεται στο σχήμα του σπόρου του φυτού που θυμίζει κεφάλι κριαριού. Η καταγωγή της ρεβιθιάς είναι από την Ασία και σήμερα καλλιεργείται σε πολλές χώρες της νότιας Ευρώπης, της Ασίας και της νότιας και κεντρικής Αμερικής. Τα φύλλα της είναι πτερωτά, σύνθετα και έχουν πολλά μικρότερα φυλλάρια στρογγυλά, ανοιχτοπράσινα με μικροσκοπικά δόντια στις άκρες. Τα άνθη της είναι μικρά, λευκού κόκκινου ή ροζ χρώματος και φύονται στις μασχάλες των κλαδιών ανά ένα. Οι καρποί είναι πεπλατυσμένοι στα πλάγια και κάθε ένας από αυτούς περιέχει 1-2 σπόρια, τα γνωστά ρεβίθια.
+
{{{top_heading|==}}}Πολλαπλασιασμός ρεβιθιάς{{{top_heading|==}}}
  
−
Τα ρεβίθια καταναλώνονται βραστά ή μαγειρευτά ως [[Όσπρια |όσπρια]], καβουρντισμένα ως ξηροί καρποί (τα γνωστά στραγάλια), γίνονται θρεπτικά άλευρα και μετά από επεξεργασία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως υποκατάστατο του καφέ. Είναι πλούσια σε [[Φώσφορος |φώσφορο]], [[Μαγνήσιο |μαγνήσιο]], [[Ασβέστιο |ασβέστιο]] και [[Σίδηρος |σίδηρο]] καθώς και βιταμίνες Β, Κ, Ε, και C.
+
Η ρεβιθιά πολλαπλασιάζεται με σπόρο. Ένα βαθύ όργωμα και δισκοσβάρνισμα είναι αρκετά για να γίνει η εγκατάσταση της καλλιέργειας του ρεβιθιού. Η σπορά του ρεβιθιού παλαιότερα γινόταν μόνο την Άνοιξη (από 15 Φεβρουαρίου έως 15 Μαρτίου). Σήμερα με τη δημιουργία νέων μικρόσπερμων ποικιλιών ανθεκτικών στις χαμηλές θερμοκρασίες (μέχρι -10<sup>o</sup>C) κτηνοτροφικού ρεβιθιού η σπορά μπορεί να γίνει από το Φθινόπωρο. Η χρησιμοποιούμενη ποσότητα σπόρου είναι 18-20 κιλά για τις μεγαλόσπερμες και 14-16 κιλά για τις μικρόσπερμες και μεσόσπερμες ποικιλίες.
  
−
Η ρεβιθιά είναι εξαιρετικά ανθεκτική στην ξηρασία και αποδίδει καλά σε φτωχά εδάφη χωρίς ιδιαίτερες περιποιήσεις. Πολλαπλασιάζεται με σπορά κατά τους φθινοπωρινούς κυρίως μήνες. Στην Ελλάδα καλλιεργούνται 150.000 στρέμματα, κυρίως στη Στερεά Ελλάδα, τη Θράκη και τη Μακεδονία. Η Ινδία είναι πρώτη στον κόσμο σε παραγωγή ρεβιθιών. Ακολουθούν η Ισπανία, η Αλγερία, η Ιταλία, η Αίγυπτος, η Αργεντινή και η Ελλάδα.
+
{{{top_heading|==}}}[[Εδαφοκλιματικές συνθήκες ρεβιθιάς]]{{{top_heading|==}}}
 +
{{:Εδαφοκλιματικές συνθήκες ρεβιθιάς|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}[[Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού της ρεβιθιάς]]{{{top_heading|==}}}
 +
{{:Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού της ρεβιθιάς|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Ποικιλίες{{{top_heading|==}}}
 +
 
 +
Στην Ελλάδα καλλιεργούνται σήμερα τα μεγάλα και μέτρια σε μέγεθος [[Ρεβίθι |ρεβίθια]] με χρώμα ανοιχτό έως σκούρο κίτρινο ή κιτρινοκαφέ. Με κριτήριο το μέγεθος του σπόρου οι καλλιεργούμενες [[Ποικιλίες ρεβιθιάς |ποικιλίες ρεβιθιών]]<ref name="Ποικιλίες"/> διακρίνονται στις ακόλουθες τρεις κατηγορίες.
 +
 
 +
*Μικρόσπερμα ρεβίθια, με βάρος 1000 σπόρων μικρότερο από 350 γραμμάρια ή διάμετρο σπόρων 5,5-7,5 χιλιοστά.
 +
*Μεσόσπερμα ρεβίθια, με βάρος 1000 σπόρων μεταξύ 350 και 450 γραμμαρίων ή διάμετρο σπόρων 7,5-8,5 χιλιοστά.
 +
*Μεγαλόσπερμα ρεβίθια με βάρος 1000 σπόρων μεγαλύτερο από 450 γραμμάρια ή διάμετρο μεγαλύτερη από 8,5 χιλιοστά.
 +
 
 +
Οι ποικιλίες ρεβιθιού που είναι γραμμένες στον ελληνικό εθνικό κατάλογο ποικιλιών είναι οι παρακάτω:
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}[[Ποικιλίες ρεβιθιάς]]{{{top_heading|==}}}
 +
{{:Ποικιλίες ρεβιθιάς|top_heading={{{top_heading|==}}}=}}
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Ασθένειες{{{top_heading|==}}}
 +
[[Image:Βρούχος ii.jpg|thumb|px100|Προσβολή καρπών από Βρούχο]]
 +
 
 +
Η κυριότερη ασθένεια απ'την οποία προσβάλλεται η καλλιέργεια της ρεβιθιάς είναι η [[Ασθένεια ρεβιθιάς Ασκοχύτωση |ασκοχύτωση]].
 +
Η αθένεια αυτή προκαλείται από [[Μύκητες |μύκητα]] και προσβάλλει κυρίως τα ρεβίθια, αλλά και τα [[Φασολιά |φασόλια]] και τα [[μπιζελιά |μπιζέλια]]. Προσβάλλει όλα τα υπέργεια μέρη του φυτού, όταν επικρατεί υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία, βροχή και κακός αερισμός. Υπάρχουν όμως κι άλλες [[ασθένειες ρεβιθιάς |ασθένειες]] που προσβάλλουν αυτή την καλλιέργεια, όπως είναι η [[Ασθένεια ρεβιθιάς Φουζαρίωση |Φουζαρίωση]], η [[Ασθένεια ρεβιθιάς Σκωρίαση |Σκωρίαση]], η [[Ασθένεια ρεβιθιάς Σκληρωτινίαση |Σκληρωτινίαση]], η [[Ασθένεια ρεβιθιάς Αλτερναρίαση |Αλτερναρίαση]], το [[Ασθένεια ρεβιθιάς Ωίδιο |Ωίδιο]] και η [[Ασθένεια ρεβιθιάς Ριζοκτόνια |Ριζοκτόνια]].
 +
 
 +
{{{top_heading|==}}}Εχθροί{{{top_heading|==}}}
 +
 
 +
Όπως όλες οι καλλιέργειες έτσι και στα [[ψυχανθή]] υπάρχουν προσβολές από διάφορους εχθρούς. Αυτές στα διάφορα ψυχανθή είναι οι αφίδες, τα λεπιδόπτερα, τα τζιτζικάκια, οι βρωμούσες, οι νηματώδεις κ.ά. Οι κυριοτεροι όμως [[Εχθροί ρεβιθιάς |εχθροί]] που προσβάλλουν τις ρεβιθιές είναι ο [[Εχθρός ρεβιθιάς Βρούχος |βρούχος]], το [[Εχθρός ρεβιθιάς Πράσινο σκουλήκι |πράσινο σκουλήκι]] (πρόκειται για τον ίδιο εχθρό που προσβάλλει κι άλλες καλλιέργειες, όπως αυτή του [[Βαμβάκι |βαμβακιού]], του [[Αραβόσιτος φυτό |αραβόσιτου]], της [[Πατάτα φυτό |πατάτας]] κ.λπ.), η [[Εχθρός ρεβιθιάς Λιριόμυζα |λιριόμυζα]] και ο [[Εχθρός ρεβιθιάς Θρίπας |θρίπας]].  
  
 
==Πληροφοριακά στοιχεία==
 
==Πληροφοριακά στοιχεία==
Γραμμή 14: Γραμμή 42:
  
 
{{Γεωγραφικά πληροφοριακά στοιχεία}}
 
{{Γεωγραφικά πληροφοριακά στοιχεία}}
 +
 +
<ref name="Ρεβιθιά"/>
 +
<ref name="Καλλιέργεια ρεβιθιάς"/>
 +
<ref name="Ασθένειες ρεβιθιάς"/>
 +
<ref name="Ασθένειες ρεβιθιάς II"/>
 +
<ref name="Σιτηρά και ψυχανθή"/>
  
 
==Σχετικές σελίδες==
 
==Σχετικές σελίδες==
Γραμμή 19: Γραμμή 53:
 
*[[Ψυχανθή]]
 
*[[Ψυχανθή]]
 
*[[Καλλιέργεια ρεβιθιάς]]
 
*[[Καλλιέργεια ρεβιθιάς]]
−
*[[Ρεβύθι]]
+
*[[Βοτανικά χαρακτηριστικά ρεβιθιάς]]
 +
*[[Ρεβίθι]]
 
*[[Όσπρια]]
 
*[[Όσπρια]]
 
*[[Φώσφορος]]
 
*[[Φώσφορος]]
Γραμμή 25: Γραμμή 60:
 
*[[Ασβέστιο]]
 
*[[Ασβέστιο]]
 
*[[Σίδηρος]]
 
*[[Σίδηρος]]
 +
*[[Ποικιλίες ρεβιθιάς]]
 +
*[[Εδαφοκλιματικές συνθήκες ρεβιθιάς]]
 +
*[[Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού της ρεβιθιάς]]
 +
*[[Εχθροί ρεβιθιάς]]
 +
*[[Βαμβάκι]]
 +
*[[Αραβόσιτος φυτό]]
 +
*[[Πατάτα φυτό]]
 +
*[[Ασθένειες ρεβιθιάς]]
 +
*[[Μύκητες]]
 +
*[[Φασόλι]]
  
 
==Βιβλιογραφία==
 
==Βιβλιογραφία==
Γραμμή 31: Γραμμή 76:
  
 
<ref name="Ρεβιθιά"> [{{#show: Ιστοσελίδα Wikipedia/Ρεβιθιά| ?has link}} Ρεβιθιά]  </ref>
 
<ref name="Ρεβιθιά"> [{{#show: Ιστοσελίδα Wikipedia/Ρεβιθιά| ?has link}} Ρεβιθιά]  </ref>
 +
 +
<ref name="Ποικιλίες"> "Ελληνικές ποικιλίες οσπρίων", Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός "Δήμητρα", Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας, Ινστιτούτο Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών Λάρισας, Απρίλιος 2012. </ref>
 +
 +
<ref name="Καλλιέργεια ρεβιθιάς"> [{{#show: Ιστοσελίδα Φτιάχνω μόνος μου/Καλλιέργεια ρεβυθιού| ?has link}} Καλλιέργεια ρεβυθιάς]  </ref>
 +
 +
<ref name="Ασθένειες ρεβιθιάς"> "Εχθροί και ασθένειες Ψυχανθών", Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας, Λευκωσία-Κύπρος, Έκδοση 19/2009. </ref>
 +
 +
<ref name="Ασθένειες ρεβιθιάς II"> "Σκωρίαση ρεβυθιάς", Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Περ/κό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Μαγνησίας, Γεωργικές Προειδοποιήσεις για Ψυχανθή 1-30.4.2012 </ref>
 +
 +
<ref name="Σιτηρά και ψυχανθή"> "Ειδική γεωργία, Σιτηρά και ψυχανθή", Δέσποινα Παπακώστα-Τασοπούλου, Καθηγήτρια Γεωπονικής Σχολής Α.Π.Θ.</ref>
  
 
</references>
 
</references>
Γραμμή 138: Γραμμή 193:
  
 
[[Category:Φυτό_Μ]]
 
[[Category:Φυτό_Μ]]
−
[[Category:Ρεβυθιά]]
+
[[Category:Όσπριο]]
−
[[παράγει::Ρεβύθι| ]]
+
[[παράγει::Ρεβίθι| ]]
 
[[πόσο αφορά σε γεωργό::30| ]]
 
[[πόσο αφορά σε γεωργό::30| ]]
 
[[πόσο αφορά σε γεωπόνο::30| ]]
 
[[πόσο αφορά σε γεωπόνο::30| ]]
−
[[κατάσταση δημοσίευσης::1| ]]
+
[[κατάσταση δημοσίευσης::10| ]]
 
__NOTOC__
 
__NOTOC__

Τελευταία αναθεώρηση της 13:34, 27 Ιανουαρίου 2014

Βοτανικά χαρακτηριστικά ρεβιθιάς

Το φυτό της ρεβυθιάς

Η ρεβιθιά είναι διπλοειδές είδος, με βασικό χρωμοσωμικό αριθμό 8. Έχει πασσαλώδη κύρια ρίζα με περιορισμένο αριθμό πλαγίων ρίζων. Σε βαθιά εδάφη η κύρια ρίζα μπορεί να φτάσει σε βάθος 120-150cm. Όπως αναφέρεται από τον Nielsen (2001) το ρεβίθι απορροφά νερό μέχρι και από βάθος 120cm. το 74-83% όμως της συνολικής ποσότητας του νερού που χρησιμοποιείται από το φυτό απορροφάται από τα πρώτα 60cm του εδάφους. Τα φυμάτια που σχηματίζονται στις ρίζες είναι λοβωτά.

Ανάλογα με τη γωνία που σχηματίζουν οι βλαστοί (κύριος βλαστός και διακλαδώσεις) με την κατακόρυφο, παρατηρούνται πέντε τύποι ανάπτυξης στα ρεβίθια: όρθιος, ημιόρθιος, ημιπλάγιος, πλάγιος και έρπον. Για την καλλιέργεια προτιμούνται ποικιλίες των δύο πρώτων τύπων, ώστε να διευκολύνεται η μηχανική συγκομιδή. Πολλοί ερευνητές χρησιμοποιούν τους όρους: πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής βλαστός, προκειμένου να περιγράψουν την πορεία της διαμόρφωσης της φυτοστιβάδας του φυτού. Το ύψος των φυτών συνήθως δεν υπερβαίνει τα 60cm. Διαφορές μεταξύ των ποικιλιών παρατηρούνται και ως προς το ύψος από το έδαφος στο οποίο εμφανίζονται οι διακλαδώσεις.

Το πρώτο πραγματικό φύλλο έχει 2-3 ζεύγη φυλλαρίων και καταλήγει σε ένα ακραίο φυλλάριο. Τα υπόλοιπα φύλλα εκφύονται μεμονωμένα από κάθε γόνατο και είναι διατεταγμένα επί του βλαστού κατ' εναλλαγή. Έχουν συνήθως 11-13 φυλλάρια, τα οποία συνδέονται στην κεντρική ράχη του φύλλου με ένα μικρό μίσχο. Χαρακτηριστικό των φυλλαρίων είναι η οδοντωτή τους περιφέρεια. Στη βάση κάθε φύλλου υπάρχουν δύο παράφυλλα. Τα άνθη φέρονται μεμονωμένα και σπανιότερα ανά ζεύγη (ή τρία μαζί) πάνω σε ποδίσκους που εκφύονται από τις μασχάλες των φύλλων. Τα διπλά άνθη οφείλονται σε ένα υποτελές γονίδιο. Οι ποδίσκοι είναι κοντότεροι από το αντίστοιχο φύλλο. Το μήκος των ανθέων κυμαίνεται από 6 έως 13mm. Το χρώμα της στεφάνης είναι ρόδινο, ιώδες ή λευκό ανάλογα με την ποικιλία.

Ο λοβός του ρεβιθιού είναι τριχωτός, διογκωμένος, με περγαμηνοειδή εμφάνιση. Το μέγεθός του ποικίλλει, αλλά είναι το χαρακτηριστικό του φυτού που επηρεάζεται λιγότερο από το περιβάλλον. Το σχήμα του λοβού περιγράφεται ως ρομβοειδές, ωοειδές ή επίμηκες. Σε κάθε λοβό περιέχονται ένας και σπανιότερα δύο ή τρεις σπόροι. Ο σπόρος φέρει ένα μικρό ράμφος (ακμή) και το σχήμα του είναι:

  • γωνιώδες, με πιεσμένες τις πλευρές και μοιάζει με μικρογραφία κεφαλής κριαριού,
  • μικρογραφία κεφαλής κουκουβάγιας και
  • σχεδόν στρογγυλός, όπως του μπιζελιού. Η επιφάνειά του μπορεί να είναι λεία, ρυτιδωμένη ή ανώμαλη. Το χρώμα του σπόρου είναι ένα σπουδαίο χαρακτηριστικό διάκρισης των ποικιλιών. Αναγνωρίζονται 21 διαφορετικά χρώματα και αποχρώσεις. Επικρατέστερα χρώματα είναι το λευκό, το κιτρινωπό, το κιτρινοκαφέ και το κοκκινωπό. Στα φύλλα, στους βλαστούς και στους λοβούς του ρεβιθιού υπάρχουν μικρές αδενώδεις τρίχες από τις οποίες εκκρίνεται μία κολλώδης ουσία, η οποία περιέχει διάφορα οργανικά οξέα με κυρίαρχο το οξαλικό οξύ. Λόγω αυτών των ουσιών, η χορτομάζα του ρεβιθιού δεν είναι πολύ ελκυστική για τα ζώα και μερικές φορές δρα τοξικά.





Πολλαπλασιασμός ρεβιθιάς

Η ρεβιθιά πολλαπλασιάζεται με σπόρο. Ένα βαθύ όργωμα και δισκοσβάρνισμα είναι αρκετά για να γίνει η εγκατάσταση της καλλιέργειας του ρεβιθιού. Η σπορά του ρεβιθιού παλαιότερα γινόταν μόνο την Άνοιξη (από 15 Φεβρουαρίου έως 15 Μαρτίου). Σήμερα με τη δημιουργία νέων μικρόσπερμων ποικιλιών ανθεκτικών στις χαμηλές θερμοκρασίες (μέχρι -10oC) κτηνοτροφικού ρεβιθιού η σπορά μπορεί να γίνει από το Φθινόπωρο. Η χρησιμοποιούμενη ποσότητα σπόρου είναι 18-20 κιλά για τις μεγαλόσπερμες και 14-16 κιλά για τις μικρόσπερμες και μεσόσπερμες ποικιλίες.

Εδαφοκλιματικές συνθήκες ρεβιθιάς

Το φυτό της ρεβυθιάς

Το ρεβίθι είναι καλλιέργεια των θερμών ημίξερων κλιμάτων. Τα όρια αντοχής του φυτού στις χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες, κυμαίνονται ευρύτατα μεταξύ των διαφόρων ποικιλιών και εξαρτώνται από την περιοχή προέλευσης της κάθε ποικιλίας. Γενικά το ρεβύθι αντέχει στο κρύο λιγότερο από τα λοιπά χειμερινά ψυχανθή. Για τη βλάστηση του σπόρου χρειάζονται θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 5oC. Τα νεαρά φυτά μπορούν να αντέξουν θερμοκρασίες και μέχρι -10oC, σε ορισμένες όμως ποικιλίες αναφέρεται αντοχή μέχρι και -27oC όταν τα φυτά καλύπτονταν από χιόνι.

Για την άνθηση, την επικονίαση και την καρπόδεση, στις περισσότερες ποικιλίες, θεωρούνται ως ελάχιστες θερμοκρασίες οι 10-14oC και ως μέγιστες ο 25-31oC. Αναφέρεται ότι σε θερμοκρασίες μικρότερες από 20oC επηρεάζεται δυσμενώς η βλάστηση της γύρης και η ανάπτυξη του βλαστικού σωλήνα. Με χαμηλές θερμοκρασίες και υψηλή υγρασία, τα πρώτα άνθη που σχηματίζονται είναι ατελή, χωρίς πέταλα, με ατροφικούς ανθήρες και δεν παράγουν σπόρους. Παρ' όλο ότι το ρεβίθι αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες, όταν αυτές υπερβούν τους 30-32oC περιορίζουν την απόδοση, επειδή επιταχύνουν την ωρίμανση και μειώνουν το μέγεθος και το βάρος των σπόρων.

Το ρεβίθι αντέχει στην ξηρασία περισσότερο από τα άλλα ψυχανθή και η καλλιέργειά του επεκτείνεται και σε περιοχές με ελάχιστες βροχοπτώσεις. Σε πολύ μεγάλη όμως ξηρασία, μειώνεται η απόδοση, λόγω μείωσης της καρπόδεσης και του μεγέθους των σπόρων. Ανταποκρίνεται θετικά στην άρδευση όταν υπάρχει δυνατότητα, μπορεί όμως να υποστεί σοβαρές ζημιές σε βροχερές χρονιές από την ανάπτυξη ασθενειών, όπως είναι η ασκοχύτωση και οι σήψεις των ριζών. Το ρεβίθι είναι φυτό είτε μακράς φωτοπεριόδου είτε ουδέτερο, ανάλογα με την προέλευση των ποικιλιών. Ορισμένες ποικιλίες χρειάζονται εαρινοποίηση. Η μεγάλη ηλιοφάνεια αυξάνει τις αποδόσεις.

Οι εδαφικές απαιτήσεις του φυτού είναι περιορισμένες κι έτσι μπορεί να καλλιεργηθεί σε ποικιλία εδαφών. Προσαρμόζεται όμως καλύτερα στα ελαφρότερα εδάφη, τα οποία δεν συγκρατούν υπερβολική υγρασία. Η άνθηση και η καρπόδεση παρατηρούνται πρωιμότερα στα ελφρά και ξηρά εδάφη και οψιμότερα στα υγρά και βαριά. Το ριζικό σύστημα υφίσταται ζημιές από την κατάκλυση. Σε πολύ βαριά εδάφη πιθανόν να δημιουργηθούν προβλήματα και στο φύτρωμα. Το ρεβίθι είναι ευαίσθητο στην αλατότητα του εδάφους. Σημαντική μείωση στην ανάπτυξη παρουσιάζεται και στα αλκαλικά εδάφη. Από την οξύτητα του εδάφους επηρεάζεται κυρίως όταν η ανάπτυξή του εξαρτάται από το άζωτο της αζωτοδέσμευσης, ενώ η επίδραση είναι μικρή όταν προστεθεί αζωτούχος λίπανση. Οι ποικιλίες με μικρούς έγχρωμους σπόρους προσαρμόζονται καλύτερα σε αντίξοες συνθήκες, ενώ οι ποικιλίες με λευκούς σπόρους αποδίδουν καλύτερα σε ευνοϊκές συνθήκες.







Αύξηση και ανάπτυξη του φυτού της ρεβιθιάς

Το φύτρωμα της ρεβιθιάς είναι υπόγειο και η ανάπτυξή της συνεχής. Ο χρόνος της άνθησης εξαρτάται από το γενότυπο, τις θερμοκρασίες κάθε χρονιάς και τη φωτοπερίοδο. Βρέθηκε ότι τα γονίδια που ελέγχουν την πρωιμότητα άνθησης στο ρεβίθι είναι ευαίσθητα τόσο στη θερμοκρασία όσο και στη φωτοπερίοδο. Γενικώς η έναρξη άνθησης του ρεβιθιού καθυστερεί σε σχέση με άλλα ψυχανθή και σε ανοιξιάτικη σπορά παρατηρείται το Μάιο μήνα.

Στιες περιοχές με μεσογειακό κλίμα, στις οποίες ανήκει και η χώρα μας, η διάρκεια της αναπαραγωγικής ανάπτυξης καθορίζεται από την έναρξη της άνθησης και την περίοδο έλευσης της ξηρασίας που σταματά την καρπόδεση. Συνεπώς πρώιμη άνθηση συνδυαζόμενη και με άλλα επιθυμητά χαρακτηριστικά, όπως πρώιμη καρπόδεση σε χαμηλές θερμοκρασίες, είναι δυνατόν να επεκτείνουν την αναπαραγωγική περίοδο και να αυξήσουν την απόδοση στις περιοχές αυτές.

Το ρεβίθι είναι αυτογονιμοποιούμενο είδος. Παρ' όλο ότι αναφέρεται φυσική διασταύρωση, από τους περισσότερους ερευνητές θεωρείται ως φυτό 100% αυτογονιμοποιούμενο. Καθώς προχωρά η ανάπτυξη των ανθοφόρων οφθαλμών, τα νήματα των στημόνων επιμηκύνονται και γύρη από τους ανθήρες εναποτίθεται στο στίγμα. Η γονιμοποίηση γίνεται πριν ανοίξουν τα άνθη και έτσι η αυτογονιμοποίηση είναι ο κανόνας. Η ανθοφορία στο ρεβίθι είναι πλούσια, αλλά παρουσιάζεται σημαντικό ποσοστό πτώσης ανθέων και καρπών. Έτσι ο αριθμός των λοβών ανά φυτό κυμαίνεται από λίγους μέχρι πάνω από 1000. Η πορεία σχηματισμού ανθέων, ο συνολικός αριθμός παραγόμενων ανθέων, η συγκράτηση λοβών και το ποσοστό των ανθέων και των λοβών που απορρίφθηκαν βρέθηκε να ποικίλουν ανάλογα με την εποχή σποράς και την ποικιλία.




Ποικιλίες

Στην Ελλάδα καλλιεργούνται σήμερα τα μεγάλα και μέτρια σε μέγεθος ρεβίθια με χρώμα ανοιχτό έως σκούρο κίτρινο ή κιτρινοκαφέ. Με κριτήριο το μέγεθος του σπόρου οι καλλιεργούμενες ποικιλίες ρεβιθιών[1] διακρίνονται στις ακόλουθες τρεις κατηγορίες.

  • Μικρόσπερμα ρεβίθια, με βάρος 1000 σπόρων μικρότερο από 350 γραμμάρια ή διάμετρο σπόρων 5,5-7,5 χιλιοστά.
  • Μεσόσπερμα ρεβίθια, με βάρος 1000 σπόρων μεταξύ 350 και 450 γραμμαρίων ή διάμετρο σπόρων 7,5-8,5 χιλιοστά.
  • Μεγαλόσπερμα ρεβίθια με βάρος 1000 σπόρων μεγαλύτερο από 450 γραμμάρια ή διάμετρο μεγαλύτερη από 8,5 χιλιοστά.

Οι ποικιλίες ρεβιθιού που είναι γραμμένες στον ελληνικό εθνικό κατάλογο ποικιλιών είναι οι παρακάτω:

Ποικιλίες ρεβιθιάς

Θήβα

Πρόκειται για μεγαλόσπερμη ποικιλία ρεβιθιάς με βάρος 1000 σπόρων που κυμαίνεται μεταξύ 470-510 γραμμαρίων.

Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των βελτιωτικών προγραμμάτων οσπρίων του Ινστιτούτου Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών και είναι προϊόν επιλογής από τοπικό πληθυσμό. Το ύψος της ποικιλίας είναι 46-68 εκατοστά. Το χρώμα του άνθους είναι λευκό χωρίς νευρώσεις. Ο καρπός είναι μεγάλος, στρογγυλός, ανοιχτο-κίτρινου χρωματισμού με ανώμαλη αυλακωτή επιφάνεια.

Στις περισσότερες περιοχές σπέρνεται από 20 Φεβρουαρίου έως 10 Μαρτίου. Η άριστη πυκνότητα φυτών/στρ. (περίπου 45.000 φυτά) επιτυγχάνεται με σπορά 18-20 κιλών/στρ. Προσαρμόζεται άριστα ακόμα και σε πολύ φτωχά εδάφη. Πολύ ανθεκτική στην ξηρασία και μέτρια ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες (έως -3oC). Ευαίσθητη στην ασκόχυτα (Ascochyta rabiei). Η μέση στρεμματική απόδοση της ποικιλίας Θήβα κυμαίνεται στα 150-200 κιλά/στρ. σε ξηρικά χωράφια, ενώ σε χωράφια όπου υπάρχει η δυνατότητα άρδευσης η απόδοσή της ξεπερνάει τα 300 κιλά/στρ.

Είναι ποικιλία με άριστη βραστικότητα και νοστιμιά. Δεν είναι γενετικά τροποποιημένη ποικιλία.



Γαύδος

Πρόκειται για μεγαλόσπερμη ποικιλία ρεβιθιάς με βάρος 1000 σπόρων που κυμαίνεται μεταξύ 470-530 γραμμαρίων. Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των βελτιωτικών προγραμμάτων οσπρίων του Ινστιτούτου Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών και είναι προϊόν επιλογής από τοπικό πληθυσμό.

Το ύψος της ποικιλίας φθάνει τα 70 εκατοστά. Το χρώμα του άνθους είναι λευκό χωρίς νευρώσεις. Ο καρπός είναι μεγάλος, στρογγυλός, κιτρινο-καφέ χρωματισμού με ανώμαλη αυλακωτή επιφάνεια. Λόγω του ιδιαίτερου τρόπου φυτρώματος μπορεί να σπαρθεί και αργά το Νοέμβριο. Ωστόσο, στις περισσότερες περιοχές σπέρνεται από 20 Φεβρουαρίου έως 10 Μαρτίου. Η άριστη πυκνότητα φυτών/στρ. (περίπου 45.000 φυτά) επιτυγχάνεται με σπορά 18-20 κιλών/στρ.

Προσαρμόζεται άριστα ακόμα και σε πολύ φτωχά εδάφη. Ανθεκτική στην ξηρασία και μέτρια ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες (έως -5oC). Ευαίσθητη έως ανεκτική στην ασκόχυτα (Ascochyta rabiei). Η μέση στρεμματική απόδοση της ποικιλίας Γαύδος είναι 150-200 κιλά/στρ. σε ξηρικά χωράφια, ενώ με κατάλληλη άρδευση ξεπερνάει τα 300 κιλά/στρ.

Είναι ποικιλία με άριστη βραστικότητα και εξαιρετικά γευστικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι γενετικά τροποποιημένη ποικιλία.



Κερύνεια

Πρόκειται για μεγαλόσπερμη ποικιλία ρεβιθιάς με βάρος 1000 σπόρων που κυμαίνεται μεταξύ 460-500 γραμμαρίων. Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των βελτιωτικών προγραμμάτων οσπρίων του Ινστιτούτου Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών και είναι προϊόν επιλογής από τοπικό πληθυσμό.

Το ύψος της ποικιλίας φθάνει τα 70 εκατοστά. Το χρώμα του άνθους είναι λευκό χωρίς νευρώσεις. Ο καρπός είναι μεγάλος, στρογγυλός, ανοιχτο-κίτρινου χρωματισμού με ανώμαλη αυλακωτή επιφάνεια. Στις περισσότερες περιοχές σπέρνεται από 20 Φεβρουαρίου έως 10 Μαρτίου. Η άριστη πυκνότητα φυτών/στρ. (περίπου 45.000 φυτά) επιτυγχάνεται με σπορά 18-20 κιλών/στρ. Προσαρμόζεται άριστα σε όλους τους τύπους εδαφών ακόμα και σε πολύ φτωχά εδάφη. Είναι ποικιλία ανθεκτική στην ξηρασία και μέτρια ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες (έως -5oC). Ευαίσθητη έως ανεκτική στην ασκόχυτα (Ascochyta rabiei).

Η μέση στρεμματική απόδοση της ποικιλίας Κερύνεια είναι 150-200 κιλά/στρ. σε ξηρικά χωράφια, ενώ με κατάλληλη άρδευση ξεπερνάει τα 300 κιλά/στρ.

Είναι ποικιλία με άριστη βραστικότητα και εξαιρετικά γευστικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι γενετικά τροποποιημένη ποικιλία.



Αμοργός

Πρόκειται για μεσόσπερμη ποικιλία ρεβιθιάς με βάρος 1000 σπόρων 350-380 γραμμάρια. Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των βελτιωτικών προγραμμάτων οσπρίων του Ινστιτούτου Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών και είναι προϊόν επιλογής από τοπικό πληθυσμό.

Το ύψος της ποικιλίας κυμαίνεται στα 45-65 εκατοστά. Το χρώμα του άνθους είναι λευκό χωρίς νευρώσεις. Ο καρπός είναι στρόγγυλος και έχει χρώμα κίτρινο έως κιτρινο-καφέ με αυλακώσεις. Λόγω της αντοχής στις χαμηλές θερμοκρασίες (έως -10oC) σπέρνεται και το φθινόπωρο (αρχές-μέσα Νοεμβρίου) με 16-18 κιλά το στρέμμα. Άριστη πυκνότητα σποράς είναι τα 50-52.000 φυτά/στρ.

Δεν έχει ιδιαίτερες εδαφικές απαιτήσεις και αποδίδει ικανοποιητικά ακόμα και σε πολύ φτωχά εδάφη. Πολύ ανθεκτική στην ξηρασία. Παρουσιάζει χαρακτηριστική ανθεκτικότητα σε όλες τις φυλές της ασκοχύτωσης (Ascochyta rabiei) που υπάρχουν στην Ελλάδα.

Η μέση στρεμματική απόδοση της ποικιλίας Αμοργός είναι 160-220 κιλά/στρ. σε ξηρικά χωράφια. Με σωστή άρδευση ξεπερνάει τα 350 κιλά/στρ.

Έχει άριστη βραστικότητα και ευχάριστα γευστικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι γενετικά τροποποιημένη ποικιλία.




Ασθένειες

Προσβολή καρπών από Βρούχο

Η κυριότερη ασθένεια απ'την οποία προσβάλλεται η καλλιέργεια της ρεβιθιάς είναι η ασκοχύτωση. Η αθένεια αυτή προκαλείται από μύκητα και προσβάλλει κυρίως τα ρεβίθια, αλλά και τα φασόλια και τα μπιζέλια. Προσβάλλει όλα τα υπέργεια μέρη του φυτού, όταν επικρατεί υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία, βροχή και κακός αερισμός. Υπάρχουν όμως κι άλλες ασθένειες που προσβάλλουν αυτή την καλλιέργεια, όπως είναι η Φουζαρίωση, η Σκωρίαση, η Σκληρωτινίαση, η Αλτερναρίαση, το Ωίδιο και η Ριζοκτόνια.

Εχθροί

Όπως όλες οι καλλιέργειες έτσι και στα ψυχανθή υπάρχουν προσβολές από διάφορους εχθρούς. Αυτές στα διάφορα ψυχανθή είναι οι αφίδες, τα λεπιδόπτερα, τα τζιτζικάκια, οι βρωμούσες, οι νηματώδεις κ.ά. Οι κυριοτεροι όμως εχθροί που προσβάλλουν τις ρεβιθιές είναι ο βρούχος, το πράσινο σκουλήκι (πρόκειται για τον ίδιο εχθρό που προσβάλλει κι άλλες καλλιέργειες, όπως αυτή του βαμβακιού, του αραβόσιτου, της πατάτας κ.λπ.), η λιριόμυζα και ο θρίπας.

Πληροφοριακά στοιχεία

Ποικιλίες Ρεβιθιά
Ποικιλία ρεβιθιάς Αμοργός
Ποικιλία ρεβιθιάς Γαύδος
Ποικιλία ρεβιθιάς Θήβα
Ποικιλία ρεβιθιάς Κερύνεια
Ποικιλίες ρεβιθιάς
Ρεβιθιά
Ασθένειες Ρεβιθιά
Ασθένεια μηδικής Φουζαρίωση
Ασθένεια ρεβιθιάς Αλτερναρίαση
Ασθένεια ρεβιθιάς Ασκοχύτωση
Ασθένεια ρεβιθιάς Ριζοκτόνια
Ασθένεια ρεβιθιάς Σκληρωτινίαση
Ασθένεια ρεβιθιάς Σκωρίαση
Ασθένεια ρεβιθιάς Φουζαρίωση
Ασθένεια ρεβιθιάς Ωίδιο
Ασθένειες μηδικής
Ασθένειες ρεβιθιάς
Εχθροί Ρεβιθιά
Εχθροί ρεβιθιάς
Εχθρός ρεβιθιάς Βρούχος
Εχθρός ρεβιθιάς Θρίπας
Εχθρός ρεβιθιάς Λιριόμυζα
Εχθρός ρεβιθιάς Πράσινο σκουλήκι
Προϊόν
Ρεβίθι
Τύπος εδάφους
Αμμώδη εδάφη
Αργιλώδη εδάφη
Ασβεστώδη εδάφη

Ευδοκιμεί στις περιοχές

Περιοχή
Νομός Φθιώτιδος
Νομός Χαλκιδικής
Νομός Λαρίσης
Νομός Καστοριάς
Νομός Κοζάνης
Νομός Φλωρίνης
Νομός Βοιωτίας
Νομός Γρεβενών
Νομός Καβάλας
Νομός Τρικάλων
Νομός Κιλκίς
Νομός Σερρών
Νομός Ευβοίας
Νομός Θεσσαλονίκης
Νομός Έβρου
Νομός Αρκαδίας
Νομός Αιτωλοακαρνανίας
Νομός Κορινθίας
Νομός Ηρακλείου
Νομός Αχαΐας
Νομός Ηλείας
Νομός Αττικής
Νομός Λευκάδος
Νομός Ιωαννίνων
Νομός Πρεβέζης
Νομός Καρδίτσης
Νομός Μαγνησίας
Νομός Δράμας
Νομός Ημαθίας
Νομός Πέλλης
Νομός Πιερίας
Νομός Ξάνθης
Νομός Ροδόπης
Νομός Λέσβου
Νομός Λασιθίου
Νομός Ρεθύμνης
Νομός Χανίων
Νομός Λακωνίας
Νομός Μεσσηνίας
Νομός Αργολίδας
Νομός Ευρυτανίας
Νομός Φωκίδος
Νομός Κεφαλληνίας
Νομός Άρτης
Νομός Θεσπρωτίας
Νομός Δωδεκανήσου
Νομός Κυκλάδων
Νομός Χίου

[2] [3] [4] [5] [6]

Σχετικές σελίδες

Βιβλιογραφία

  1. ↑ "Ελληνικές ποικιλίες οσπρίων", Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός "Δήμητρα", Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας, Ινστιτούτο Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών Λάρισας, Απρίλιος 2012.
  2. ↑ Ρεβιθιά
  3. ↑ Καλλιέργεια ρεβυθιάς
  4. ↑ "Εχθροί και ασθένειες Ψυχανθών", Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας, Λευκωσία-Κύπρος, Έκδοση 19/2009.
  5. ↑ "Σκωρίαση ρεβυθιάς", Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Περ/κό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Μαγνησίας, Γεωργικές Προειδοποιήσεις για Ψυχανθή 1-30.4.2012
  6. ↑ "Ειδική γεωργία, Σιτηρά και ψυχανθή", Δέσποινα Παπακώστα-Τασοπούλου, Καθηγήτρια Γεωπονικής Σχολής Α.Π.Θ.

Σύνδεσμοι

Ανακτήθηκε από «http://www.gaiapedia.gr/gaiapedia/index.php?title=Ρεβιθιά&oldid=30429»