Καλλιέργεια σκόρδου
Περιεχόμενα
Προετοιμασία εδάφους
Της φύτευσης πρέπει να προηγείται µια σχολαστική προετοιµασία του εδάφους µε βαθιά οργώµατα, σβαρνίσµατα και φρεζαρίσµατα, ώστε να εξασφαλιστεί έδαφος ψιλοχωµατισµένο και αφράτο για να εισέρχονται εύκολα οι σκελίδες κατά τη φύτευση (όταν γίνεται µε το χέρι) και το νερό να απορροφάται ικανοποιητικά. Το έδαφος µετά την προετοιµασία πρέπει να είναι κατά το δυνατό επίπεδο, για οµοιόµορφο πότισµα, εάν αυτό γίνεται µε κατάκλιση. Ακολουθεί η διαµόρφωση του εδάφους σε αλίες ή αναχώµατα, ανάλογα µε τη µέθοδο φύτευσης που θα ακολουθηθεί. Περισσότερες λεπτομέρειες για την προετοιμασία εδάφους προκειμένου να ξεκινήσει η καλλιέργεια σκόρδου στον παρακάτω σύνδεσμο:
Προετοιμασία εδάφους σκόρδου[1]
Σκάλισμα εδάφους
Η κατεργασία του εδάφους µετά την βλάστηση, πιθανό να είναι αναγκαία για τον έλεγχο των ζιζανίων και την διατήρηση των αναχωµάτων. Καθώς το σκόρδο είναι σχετικά επιπολαιόριζο φυτό, θα πρέπει να αποφεύγονται οι βαθιές καλλιέργειες. Η καταστροφή ριζικού συστήµατος οδηγεί στην καθυστέρηση της ανάπτυξης και µειώνει τις αποδόσεις. Η µηχανική κατεργασία του εδάφους µε περιστρεφόµενα µαχαίρια κ.λπ., εφαρµόζεται για την καταστροφή των ζιζανίων που αναπτύσσονται µέσα στις αυλακιές ποτίσµατος και τις παρυφές των αναχωµάτων, ενώ για τα ζιζάνια που αναπτύσσονται επί και µεταξύ των γραµµών φύτευσης εφαρµόζεται χηµική ζιζανιοκτονία και βοτανίσµατα. [1]
Καταπολέμηση ζιζανίων
Εκτός από τα σκαλίσµατα και βοτανίσµατα, τα οποία και επίπονα είναι και το κόστος τους είναι υψηλό, για την καταπολέµηση των ζιζανίων µπορούν να εφαρµοστούν και χηµικά ζιζανιοκτόνα. Θα µπορούσε να πει κανείς ότι σήµερα η εφαρµογή των χηµικών ζιζανιοκτόνων αποτελεί βασικό µέρος της τεχνικής της καλλιέργειας του σκόρδου και η καταπολέµηση των ζιζανίων συµπληρώνεται όπου και όταν χρειάζεται, µε σκαλίσµατα και βοτανίσµατα. Τα ζιζανιοκτόνα τα οποία συνιστώνται στην Ελλάδα για την καλλιέργεια του σκόρδου αναφέρονται με λεπτομέρειες στον παρακάτω σύνδεσμο:
Καταπολέμηση ζιζανίων σκόρδου[2]
Άρδευση
Το σκόρδο, όπως και το κρεµµύδι, είναι φυτά µε σχετικά επιφανειακό ριζικό σύστηµα, αν και στο σκόρδο το ρίζωµα αναπτύσσεται κάπως βαθύτερα, όµως το πότισµα είναι αναγκαίο σε περιοχές όπου οι βροχοπτώσεις δεν είναι ικανοποιητικές. Είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα οι βροχές δεν είναι πάντοτε οµοιόµορφα χρονικά κατανεµηµένες, µε αποτέλεσµα οι καλλιέργειες να χρειάζονται πότισµα και κατά τον χειµώνα. Η φύτευση, καλόν είναι να γίνεται όταν το έδαφος βρίσκεται στο «ρώγο» του. Περισσότερες λεπτομέρειες για την άρδευση του σκόρδου παρατίθενται στον παρακάτω σύνδεσμο:
Λίπανση
Επιφανειακή λίπανση γίνεται µε άζωτο, νωρίς την άνοιξη για καλλιέργειες που έχουν φυτευτεί το φθινόπωρο. Η καλλιέργεια του σκόρδου αντιδρά πολύ λίγο στην αζωτούχα λίπανση, όταν εφαρµόζεται µετά την έναρξη της ανάπτυξης των βολβών. Καθυστέρηση στην εφαρµογή της επιφανειακής αζωτούχου λίπανσης, όταν ο βολβός έχει ήδη αναπτυχθεί σηµαντικά, έχει σαν αποτέλεσµα την διακοπή της κανονικής ανάπτυξης του και οψίµιση της παραγωγής. Η ποσότητα του αζωτούχου λιπάσµατος που συνιστάται να εφαρµόζεται είναι 5-9kg Ν/στρέµµα. Το λίπασµα, ή διασκορπίζεται υπό την στέρεα του µορφή πάνω στα αναχώµατα, στα αυλάκια ή εφαρµόζεται µέσω του νερού ποτίσµατος. [2]
Συγκομιδή
Ο βολβός είναι έτοιµος να συγκοµιστεί 6-8 µήνες µετά την φύτευση, όταν το υπέργειο µέρος του φυτού αρχίσει να ξηραίνεται και από όρθια θέση γέρνει προς το έδαφος, ή όταν οι σκελίδες διαχωρίζονται στο βολβό. Μερικοί καλλιεργητές συνηθίζουν να στρίβουν το στέλεχος των φυτών όταν αυτό αναπτυχθεί πλήρως, για να αυξάνεται σε µέγεθος ο βολβός. Όταν το 80% των στελεχών µιας φυτείας έχουν λυγίσει ακριβώς πάνω από τον βολβό, ξεκινά η συγκοµιδή. Χρονικά η περίοδος συγκοµιδής µπορεί να ποικίλει κατά περιοχές από τον Μάϊο µέχρι τον Αύγουστο. Ολόκληρο το ξηρό φυτό εκριζώνεται (συγκοµίζεται) µε το χέρι ή µε µηχανικό τρόπο και µαζεύεται σε σωρούς. Για να διευκολυνθεί η εκρίζωση µε το χέρι θα µπορούσε, µε την βοήθεια του ελκυστήρα και ειδικής υπεδάφιας λεπίδας (cutter bar), να κοπεί το ριζικό σύστηµα και να χαλαρώσει το έδαφος γύρω από τους βολβούς. Καθυστέρηση στη συγκοµιδή µπορεί να προκαλέσει ζηµιά στους εξωτερικούς χιτώνες των βολβών. Μετά την εξαγωγή τους τα φυτά παραµένουν στους σωρούς για µεθωρίµανση, περίπου µια εβδοµάδα ή και περισσότερο, εφόσον βέβαια οι βολβοί καλύπτονται µε τα ξερά φύλλα ή µε άλλα υλικά, για να αποφεύγεται το κάψιµο των βολβών από τον ήλιο (εικ. 10.). Θα πρέπει επίσης να λαµβάνεται πρόνοια για τον εξαερισµό των σωρών. Εάν κατά την εξαγωγή επικρατεί βροχερός καιρός ή υπάρχει υψηλή υγρασία στην ατµόσφαιρα, τα φυτά ( βολβοί + φύλλα ) θα πρέπει να µεταφέρονται σε καλυµµένους χώρους και να προστατεύονται από την υγρασία. Η τέλεια αποξήρανση του βολβού, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για παρατεταµένη διατήρηση του προϊόντος σε καλή κατάσταση στην αποθήκη. [1]
Διαλογή
Η διαλογή είναι αναγκαία µετά την συγκοµιδή για να αποµακρυνθούν οι τραυµατισµένοι ή προσβεβληµένοι βολβοί και να γίνει ο διαχωρισµός σε µεγέθη. Στην Ελλάδα γίνεται συνήθως µια χονδρική διαλογή. Φυτά που φέρουν οµοιόµορφο µέγεθος βολβού, πλέκονται σε πλεξίδες ή δένονται σε δεσµίδες για να διοχετευτούν στην αγορά ή µεταφέρονται στην αποθήκη. Μια άλλη µεταχείριση, που επίσης εφαρµόζεται στην Ελλάδα, είναι η κοπή µε µαχαίρι ή ψαλίδι των ριζών σε µήκος 1-2cm και των κορυφών (ξηρών φύλλων) σε µήκος 2-3cm από την κορυφή του βολβού και στη συνέχεια το προϊόν µεταφέρεται στην αγορά ή στην αποθήκη. Για να αποφεύγεται ο κίνδυνος διάδοσης ασθενειών, τα υπολείµµατα από κόψιµο των ριζών, των ξηρών φύλλων κ.λπ. που µένουν µετά τον καθαρισµό των βολβών, πρέπει να αποµακρύνονται από το χωράφι και τις αποθήκες και να καίγονται ή να καταστρέφονται µε οποιοδήποτε τρόπο. Όταν υπάρχουν µεγάλες ποσότητες προϊόντος, µπορούν να χρησιµοποιηθούν µηχανήµατα για τον διαχωρισµό σε µεγέθη, που επίσης βοηθούν και στο πακετάρισµα που γίνεται σε δικτυωτές σακούλες ή σε χάρτινα ή ξύλινα κιβώτια για να διοχετευτούν στην αγορά. Σηµειώνεται και πάλι, ότι στην Ελλάδα περισσότερο διαδεδοµένη είναι η µέθοδος κατασκευής πλεξίδων και η εµπορία του προϊόντος µε την µορφή αυτή. Τα σκόρδα που εισάγονται από το εξωτερικό είναι συνήθως συσκευασµένα σε µικρά ξύλινα κιβώτια ή σε δικτυωτές µικρές σακούλες. [1]
