Κλιματικοί παράγοντες που επηρεάζουν την συγκέντρωση των θρεπτικών στοιχείων στα φύλλα

Εισαγωγή

Οι επί μέρους παράγοντες του κλίματος όπως: θερμοκρασία, βροχόπτωση και φώς σχετίζονται άμεσα με την συγκέντρωση των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά, π.χ. στα φυλλώδη λαχανικά η συγκέντρωση των νιτρικών στα φύλλα είναι χαμηλότερη κάτω από συνθήκες που ευνοούν τη δράση της νιτρικής ρεδουκτάσης (άπλετο ηλιακό φως, ευνοϊκές θερμοκρασίες και επίπεδο υγρασίας), απ' ότι κάτω από συνθήκες μειωμένου φωτός και χαμηλών θερμοκρασιών, και νεφώσεων. Ειδικότερα οι παράγοντες του κλίματος επιδρούν επί της συγκέντρωσης και συσσώρευσης των θρεπτικών στα φύλλα ως εξής:

• Επίδραση του φωτός.

• Επίδραση της θερμοκρασίας.

• Επίδραση της βροχόπτωσης.

• Επίδραση της σχετικής υγρασίας.

Επίδραση φωτός

Το ηλιακό φώς είναι άμεσα συνδεδεμένο με τη διεργασία της φωτοσύνθεσης, η οποία είναι υπεύθυνη για την παραγωγή των υδατανθράκων (ξηράς ουσίας). Ευνοϊκές συνθήκες φωτός συνεπάγονται την παραγωγή υψηλής ποσότητας βιομάζας, η οποία πολλές φορές λειτουργεί ως παράγοντας αραίωσης της περιεκτικότητας των θρεπτικών, λόγω της παραγωγής υψηλής ποιότητας υδατανθράκων. Εξ' άλλου σε ορισμένες περιπτώσεις, η αυξημένη ένταση του φωτός ενεργοποιεί σε υψηλό βαθμό τη δράση της νιτρικής ρεδουκτάσης συνέπεια της οποίας επιτείνεται ο μεταβολισμός των νιτρικών με συνέπεια η συσσώρευση τους στα φύλλα να είναι πολύ χαμηλή. Η νιτρική ρεδουκτάση καταλύει την μεταβολή ΝΟ₃ σε -ΝH₂ (αμίδιο).

Επίδραση θερμοκρασίας

Οι μεταβολές της θερμοκρασίας επιδρούν άμεσα στη στοιχειακή σύνθεση των φύλλων. Ανάλογα με το επίπεδο της, η θερμοκρασία επηρεάζει την κινητικότητα των στοιχείων στο φυτό. Αύξηση της θερμοκρασίας συνεπάγεται αύξηση του βαθμού μεταφοράς των θρεπτικών από τα σημεία χαμηλής μεταβολικής δράσης προς τα αντίστοιχα υψηλής αυξημένης ενεργότητας. Εξάλλου, η άνοδος της θερμοκρασίας επιτείνει τις βιοχημικές διεργασίες του μεταβολισμού, με συνέπεια την παραγωγή υδατανθράκων, που στη συνέχεια μπορεί να προκαλέσουν το φαινόμενο της αραίωσης των θρεπτικών στα φυτά.

Επίδραση βροχόπτωσης

Η ευνοϊκή επίδραση του νερού στην αύξηση της φυτικής βλάστησης επηρεάζει την περιεκτικότητα των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά. Αυτό βέβαια εξαρτάται από την ένταση, τη διάρκεια και την ποσότητα της βροχής ή της άρδευσης και ασφαλώς από τα φυσικά χαρακτηριστικά του εδάφους, το είδος της καλλιέργειας και του θρεπτικού.

Σύμφωνα με τους Mills και Benton Jones Jr (1996) περιοδική ανάλυση της αραχίδας και των φασολιών έδειξε ότι από τα θρεπτικά άζωτο, φώσφορος, κάλιο, θείο, ασβέστιο, μαγνήσιο, βόριο, χαλκός, μαγγάνιο, ψευδάργυρος μόνο το βόριο, κάλιο επηρεάστηκαν από ελαφρές βροχοπτώσεις ή από την εφαρμογή άρδευσης με καταιονισμό. Η περιεκτικότητα του βορίου αυξήθηκε, ενώ του καλίου μειώθηκε κατά τη διάρκεια των ξηρών περιόδων. Η βροχόπτωση, ανάλογα με τη μηχανική σύσταση του εδάφους μπορεί να προκαλέσει απώλειες θρεπτικών λόγω έκπλυσης, γεγονός που επίσης επιδρά στη συγκέντρωση τους στους φυτικούς ιστούς, προκαλώντας ανάλογες μεταβολές (π.χ. έκπλυση των νιτρικών στα ελαφρά εδάφη).

Επίδραση σχετικής υγρασίας

Η διαπνοή των φυτών συναρτάται άμεσα με τη μαζική ροή και κατά συνέπεια με την πρόσληψη, μετακίνηση και συσσώρευση των θρεπτικών. Καθώς η υψηλή σχετική υγρασία επιδρά δυναμικά στη λειτουργία της διαπνοής, είναι φυσικό να επηρεάζει έμμεσα την περιεκτικότητα των θρεπτικών στα φυτά. Έτσι, τα στοιχεία βόριο, χλώριο, κάλιο και νάτριο αυξάνουν ως προς τη συγκέντρωση τους στο φυτό λόγω της υψηλής κινητικότητας τους κυρίως στα ανώτερα σημεία ή μέρη των φυτών ή στα περιθώρια του ελάσματος των φύλλων. Και τούτο διότι καθώς το νερό εξατμίζεται (διαπνέεται) από τα άκρα του ελάσματος, μεταφέρει δια της μαζικής ροής τα διαλελυμένα στο νερό θρεπτικά, τα οποία εναποτίθενται στο περιθώριο του ελάσματος. Σαν σχετικό παράδειγμα αναφέρεται ότι η περιεκτικότητα του βορίου στα φύλλα του καπνού ήταν διπλάσια στα φυτά που αναπτύσσονταν υπό την επίδραση σχετικής υγρασίας 45%, απ' εκείνα που ευρίσκονταν κάτω από την επίδραση σχετικής υγρασίας 95% κατά συνέπεια, όταν η σχετική υγρασία είναι υψηλή μπορεί να παρατηρηθεί τροφοπενία βορίου στα φύλλα.

Σχετικές σελίδες

Εισαγωγή στους κλιματικούς παράγοντες που επηρεάζουν την συγκέντρωση των θρεπτικών στοιχείων στα φύλλα

Επίδραση του φωτός στην συγκέντρωση των θρεπτικών στοιχείων στα φύλλα

Επίδραση θερμοκρασίας στην συγκέντρωση των θρεπτικών στοιχείων στα φύλλα

Επίδραση της βροχόπτωσης στην συγκέντρωση των θρεπτικών στοιχείων στα φύλλα

Επίδραση σχετικής υγρασίας στην συγκέντρωση των θρεπτικών στοιχείων στα φύλλα